رکورد قبلیرکورد بعدی

" بررسی عوامل تاثیرگذار بر دریافت یا عدم دریافت واکسن کووید 19 در جمعیت عمومی ایران با استفاده از رویکرد جنگل تصادفی "


عنوان اصلي : بررسی عوامل تاثیرگذار بر دریافت یا عدم دریافت واکسن کووید 19 در جمعیت عمومی ایران با استفاده از رویکرد جنگل تصادفی
عنوان اصلي به زبان ديگر : Investigation of Influential Determinants on Receiving or Non-receiving the COVID-19 Vaccine in the General Population of Iran Using Random Forest Approach
نام نخستين پديدآور : هاجر نظری کنگاوری
استاد راهنما : عباس متولیان
استاد مشاور : احمد حاجبی
استاد مشاور : محمد‌حسین تقدیسی
استاد مشاور : مسعود صالحی
نام مرکز : دانشکده بهداشت
نوع مدرک : پایان نامه فارسی
شماره رکورد : 717138
شماره مدرک : ۲۱۳۱۰۰۳۷پ
زبان مدرک : فارسی
زبان اثر اصلي : فارسی
سرشناسه : پایان نامه نویس نظری کنگاوری، هاجر
صفحه شمار : ۱۲۲۲ص.
مقطع تحصیلی : دکترای تخصصی
رشته تحصیلی : اپیدمیولوژی
تاریخ دفاع : ۱۴۰۳
دانشگاه/ دانشکده : علوم پزشکی ایران
موضوع : واکسن‌ها
: Vaccines
: عفونت‌های ویروسی تنفسی
: Respirovirus Infections
شناسه افزوده : استاد راهنمامتولیان، عباس
: ، استاد مشاورحاجبی، احمد
: ، استاد مشاورتقدیسی، محمدحسین
: ، استاد مشاورصالحی، مسعود
چکيده : بررسی عوامل تاثیرگذار بر دریافت یا عدم دریافت واکسن کووید 19 در جمعیت عمومی ایران با استفاده از رویکرد جنگل تصادفیمقدمه: در مواجهه با همه‌گیری کووید-19، واکسیناسیون به‌عنوان یکی از مؤثرترین ابزارها برای مهار شیوع بیماری و کاهش مرگ‌ومیر مطرح شد. با این حال، پذیرش عمومی واکسن، حتی با وجود دسترسی گسترده، همچنان چالشی اساسی در بسیاری از کشورها، از جمله ایران، باقی مانده است. این پژوهش با هدف شناسایی مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر پذیرش یا عدم پذیرش واکسن کووید-19 در جمعیت عمومی ایران طراحی شده است.روش کار: این مطالعه از داده‌های پیمایش ملی پذیرش واکسن کووید-19 در ایران طی سال‌های 1400 تا 1401 استفاده کرده است. ارتباط میان ویژگی‌های دموگرافیک، خطر درک‌شده، شدت درک‌شده، حساسیت درک‌شده، آگاهی، نگرش، اعتماد، نگرانی و دسترسی با پذیرش واکسن کووید-19 مورد بررسی قرار گرفت. افراد بر اساس وضعیت واکسیناسیون به دو گروه افرادی که حداقل یک نوبت واکسن دریافت کرده‌اند و افرادی که هیچ نوبت واکسن دریافت نکرده‌اند، تقسیم شدند. از مدل‌های جنگل تصادفی (RF) و رگرسیون لجستیک (LR) برای شناسایی عوامل مرتبط با پذیرش یا عدم پذیرش واکسن، استفاده شد. با توجه به نامتوازن بودن داده‌های مربوط به پیامد، از روش وزن‌دهی به مشاهدات بهره گرفته شد. همچنین، به منظور تسهیل در تفسیر ضرایب، تمامی متغیرهای پیوسته پیش از ورود به مدل، استانداردسازی شدند.اهمیت ویژگی‌ها در مدل جنگل تصادفی با استفاده از دو روش اهمیت جینی و جایگشتی مورد بررسی قرار گرفت. در مدل لجستیک نیز برای تعیین مهمترین متغیرها و کاهش تعداد آن‌ها از روش Backward selection استفاده گردید. عملکرد مدل‌ها با استفاده از شاخص هایی چون ناحیه زیر منحنی مشخصه عملکرد سیستم (AUROC)، حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت، ارزش اخباری منفی و صحت، ارزیابی و مقایسه گردید. پس از انتخاب بهترین مدل، مهم‌ترین متغیرهای مرتبط با پذیرش واکسن کووید-19 شناسایی شدند. تحلیل‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای Python و SPSS نسخه 26 انجام شد و سطح معناداری کمتر از 05/0 در نظر گرفته شد.یافته‌ها: از 3777 نفر شرکت کننده در مطالعه حاضر، (02/46 %) 1743 زن بودند؛ میانگین سنی پاسخ‌دهندگان 38/12 ± 87/42 سال بود. نتایج نشان داد (4/92 %) 3484 نفر از شرکت کنندگان، حداقل یک نوبت واکسن کرونا دریافت کرده بودند. بین گروه‌های جنسی تفاوت آماری معناداری در پذیرش واکسن مشاهده نشد. نتیجه مقایسه و بررسی شاخص‌های عملکرد مدل‌ نشان داد که هر دو مدل جنگل تصادفی و رگرسیون لجستیک در پیش‌بینی دریافت/ عدم دریافت واکسن عملکرد خوبی دارند، اما تفاوت‌هایی نیز میان آن‌ها مشاهده شد. نتایج این پژوهش حاکی از برتری مدل رگرسیون لجستیک در مقایسه با جنگل تصادفی برای طبقه‌بندی افراد بر اساس دریافت / عدم دریافت واکسن در تمام شاخص‌های عملکردی بود. حساسیت و صحت مدل رگرسیون لجستیک به ترتیب 31/75 و 6/82 درصد و در مدل جنگل تصادفی به ترتیب 60/71 و 08/81 درصد بود. AUC بالاتر در رگرسیون لجستیک (87/0) نسبت به جنگل تصادفی (84/0) ، نشان‌دهنده عملکرد قوی‌تر در تفکیک گروه‌ها و تعادل بهتر میان حساسیت و نسبت مثبت کاذب است. بر اساس مدل جنگل تصادفی، متغیرهای ضرورت دریافت واکسن برای بازگشت به زندگی عادی، حفاظت و پیشگیری ازابتلا به بیماری از طریق دریافت واکسن، تکرار واکسیناسیون در صورت نیاز، انجام واکسیناسیون جهت پیشگیری از انتقال بیماری کرونا به دیگران، ضرورت دریافت واکسن به دلیل شدید و کشنده بودن بیماری کرونا، دریافت واکسن به عنوان اقدام دسته جمعی جهت جلوگیری از گسترش بیماری، اجباری کردن گواهی واکسن برای حضور در محل کار، دانشگاه و مدرسه، نگرانی درخصوص عوارض جانبی فوری بعد از تزریق و سن افراد به عنوان تاثیرگذارترین متغیرها بر دریافت / عدم دریافت واکسن کووید-19 شناسایی شدند. نتایج رگرسیون لجستیک چندمتغیره نشان داد که متغیرهای سن (72/0 -51/0CI95%: ، 61/0OR=) ، خطر درک شده افراد از بیماری کرونا (79/0 -53/0CI95%: ، 65/0OR=)، اعتقاد به موثر بودن واکسیناسیون در پیشگیری از انتقال بیماری کرونا به دیگران (55/0 -40/0CI95%: ، 47/0OR=)، اعتقاد به شدید و کشنده بودن بیماری کرونا و الزام به دریافت واکسن (60/0 -43/0CI95%: ، 51/0OR=)، مستعد ابتلا دانستن فرد به بیماری کرونا (57/0 -38/0CI95%: ، 43/0OR=)، آگاهی نسبت به موقتی بودن عوارض جانبی واکسن کرونا (84/0 -66/0CI95%: ، 74/0OR=) و آگاهی در خصوص موثر بودن واکسن کرونا در پیشگیری از ابتلا و کاهش مرگ ناشی از بیماری (97/0 -76/0CI95%: ، 85/0OR=)، ارتباط مستقیم با شانس عدم دریافت واکسن داشتند.در مقابل، محاسبه سود و زیان احتمالی واکسن توسط افراد (31/1 -01/1CI95%: ، 15/1OR=) و سابقه ابتلا به بیماری مزمن (51/1 -11/1CI95%: ، 29/1OR=)، رابطه معکوسی با شانس عدم دریافت واکسن نشان دادند.نتیجه‌گیری: یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد که عوامل دموگرافیک، اجتماعی و روان‌شناختی نقش مهمی در تصمیم‌گیری برای واکسیناسیون دارند. این پژوهش بر اهمیت در نظر گرفتن جامع این عوامل، همراه با ملاحظات فنی، در طراحی برنامه‌های واکسیناسیون تأکید دارد. تقویت اطلاع‌رسانی شفاف و افزایش اعتماد عمومی می‌تواند مقاومت اجتماعی را کاهش داده و پوشش واکسیناسیون را ارتقا بخشد. این نتایج مبنای ارزشمندی برای طراحی سیاست‌های بهداشتی و مداخلات هدفمند در سطح ملی و مدیریت بحران‌های مشابه در آینده فراهم می‌آورد.واژگان کلیدی: امتناع از دریافت واکسن، کووید-19، جنگل تصادفی، رگرسیون لجستیک، ایران
چکيده : Introduction: In the context of the COVID-19 pandemic, vaccination has been identified as one of the most effective tools for controlling disease transmission and reducing mortality. However, public vaccine acceptance, despite widespread availability, remains a significant challenge in many countries, including Iran. This study aims to identify the most critical factors influencing COVID-19 vaccine uptake/non-uptake in the general population of Iran.Material & Methods: This study utilized data from the National COVID-19 Vaccine Acceptance Survey conducted in Iran between 2021–2022. The relationships between demographic characteristics, perceived risk, perceived severity, perceived susceptibility, awareness, attitude, trust, worry, and accessibility with vaccine uptake were evaluated. Participants were categorized into two groups based on their vaccination status: individuals who had received at least one dose of the vaccine and those who had not received any doses. Random Forest (RF) and Logistic Regression (LR) algorithms were applied to identify factors associated with vaccine acceptance or refusal. Given the imbalance in the outcome data, a weighting approach was utilized. Furthermore, to facilitate the interpretation of the coefficients, all continuous variables were standardized before entering the model.Feature importance in the RF model was assessed using the Gini and permutation importance methods. In the LR model, backward selection was applied to identify key variables and reduce the number of predictors. The models' performance was assessed and compared using metrics such as the area under the receiver operating characteristic curve (AUROC), sensitivity, specificity, positive predictive value, negative predictive value, and accuracy. After selecting the best-performing model, the most important variables associated with COVID-19 vaccine acceptance were identified. The analyses were performed using Python and SPSS software, version 26, and a significance level of less than 0.05 was considered.Results: Among 3,777 participants, 1,743 (46.02%) were women, and the mean age of respondents was 42.87 ± 12.38 years. The findings showed that 3,484 participants (92.4%) had received at least one dose of the COVID-19 vaccine. No significant gender differences were observed in vaccine acceptance. Comparing the performance metrics of the models demonstrated that both RF and LR methods performed well in predicting vaccine uptake/non-uptake, but notable differences existed between them. According to the result, LR outperformed RF in all performance indices for classifying individuals based on vaccine uptake. LR achieved a sensitivity of 75.31% and an accuracy of 82.6%, compared to 71.60% sensitivity and 81.08% accuracy for RF. The higher AUC of LR (0.87) compared to RF (0.84) reflects better group discrimination and a superior balance between sensitivity and false-positive rate. According to the RF model, the most influential variables included: the necessity of vaccination for returning to normal life, the role of vaccination in preventing disease onset, willingness to receive booster doses if required, vaccination to prevent disease transmission, the severity and mortality of COVID-19, vaccination as a collective action to curb disease spread, mandatory vaccine certification for workplaces, universities, and schools, concerns about immediate post-vaccination side effects, and age.The results of the multivariable LR showed that several variables, including age (OR = 0.61, 95% CI: 0.51-0.72), perceived risk of COVID-19 (OR = 0.65, 95% CI: 0.53-0.79), belief in the effectiveness of vaccination in preventing the transmission of COVID-19 to others (OR = 0.47, 95% CI: 0.40-0.55), belief in the severity and lethality of COVID-19 and the requirement for vaccination (OR = 0.51, 95% CI: 0.43-0.60), perceiving oneself as susceptible to COVID-19 (OR = 0.43, 95% CI: 0.38-0.57), awareness of the temporary nature of the side effects of the COVID-19 vaccine (OR = 0.74, 95% CI: 0.66-0.84), and awareness of the effectiveness of the COVID-19 vaccine in preventing infection and reducing mortality (OR = 0.85, 95% CI: 0.76-0.97) were directly associated with the odds of not receiving the vaccine.In contrast, the calculation of the potential benefits and risks of the vaccine by individuals (OR = 1.15, 95% CI: 1.01-1.31) and a history of chronic illness (OR = 1.29, 95% CI: 1.11-1.51) showed an inverse relationship with the odds of not receiving the vaccine.Conclusions: The findings of this study highlight the critical role of demographic, social, and psychological factors in vaccination decision-making. The research emphasizes the importance of a comprehensive consideration of these factors alongside technical aspects in designing vaccination programs. Enhancing transparent communication and boosting public trust can reduce social resistance and improve vaccination coverage. These findings provide valuable insights for designing health policies and targeted interventions at the national level, as well as for managing similar crises in the future.Keywords: Vaccination refusal, COVID-19, Random Forest, Logistic Regression, Iran
کپی لینک

پیشنهاد خرید
پیوستها
Search result is zero
نظرسنجی
نظرسنجی منابع

1 - کیفیت نمایش فایلهای دیجیتال چگونه است؟




 

2 - کیفیت دانلود فایلهای دیجیتال چگونه است؟